KAFUR KOKULU ÖNEMLİ BİR TIBBİ BİTKİMİZ: YAPIŞKAN ANDIZ OTU, ZİMERİT (Inula viscosa Syn: Dittrichia viscosa)  Son birkaç yıldır eş dost ve okurlarımız kanser hastası olan yakını için “bu bitkinin adı nedir?” diyerek bize danışıyor. Bitkinin fotoğrafını çekip gönderen de, bitkinin kuru veya tazesini bulup getiren de oluyor. Konu, Manisa Akhisar’lı Hasan Alemdar ve Lütfü Acet amcaların kendilerinin iyileşmesine vesile olan bitkiyi, 20 küsur yıldır, çevreden toplayıp ücretsiz olarak göndermeleri ile gündeme geldi. Medyada da “20 günde kanseri iyileştiren ot” diye yer bulunca haberin yayılması zor olmadı. Haberler sonrası sağlık müdürlüğü yetkililerince, Hasan ve Lütfü amca “Ücretsiz dahi olsa ruhsatsız bu işi yapamazsınız!” diye uyarılmış. Hâlbuki yetkililer, bitkinin etkinliğini, ilgili üniversiteler ve kurum kuruluşlarla araştırma yoluna gitselerdi insanlık adına hayırlı bir yol olmaz mıydı? Yani hemen yasaklamak yok saymak yerine, meseleyi anlamaya çalışmak sanırım bir daha Dr. Ziya Özel örneği yaşamamak adına ülkemiz adına da daha hayırlı olacaktır.  Yazımızda Hasan ve Lütfü amcaların fark etmemizi sağladıkları bir anduzotu (Inula sp.) türü olan Inula viscosa’yı anlatacağız. Türkçe’de, yapraklarının reçinemsi yapısından dolayı yapışkan anduzotu, halk arasında bitlere karşı kullanılması sebebiyle bitotu, ölülerin kefenlenmesinde kafur yerine kullanılması sebebiyle kefenotu (Sındırgı, Balıkesir), zimerit, sümenit, akıllı sarıot, zimbit ve zinebit isimleriyle bilinir. Yazımızda diğer anduzotlarıyla karıştırılması sebebiyle “zimerit”adını kullandık.Bitkilerin yetiştiği alandaki durumu; bitkinin kendi hali (kokusu, dokusu, rengi vb.); etrafındaki çiçeğin, taşın, toprağın, börtü böceğin hali de diğer canlılar gibi bitkilerin kâinatta var olma sebebi hakkında ipucu mahiyetinde bilgiler veriyor. Zimeritotunun yetiştiği doğal alanlarında[1] da bu durumu gözlemleyebilirsiniz. Kaldırım taşlarının arasında, asfalt kenarları, tuzlu, çorak ve kurak alanlarda, orta refüjlerde[2], yol kenarlarındaki yamaçlık taşlık alanlarda etrafındaki bitkilerin hepsinin kuruduğu dönemlerde adeta o güzelim sarı çiçekleri ve parlak yeşil yaprakları ile “ben yaşam kaynağıyım, ve güçlüyüm” diye fark edilir. Hele bir de sıcaklıkların yoğun olduğu rüzgârlı bir havadaysanız yapraklarından yayılan kâfurumsu kokusu ile de durup bakmadan geçemezsiniz. Bitkiyi tanımasanız da etrafındaki her bitki kuruduğu için kokunun kaynağı olarak hemen zimeritle tanışabilirsiniz. Doğal ortamına yakın yerlerde kardeş türü olan Inula graveolens’i de gözlemleyebilirsiniz. Inula graveolens kokusu itibariyle Inula viscosa’ya yakın olmakla birlikte daha hoş tatlı kokuludur. Zimerit, papatyagiller (Asteraceae) ailesinden çok yıllık 2 metreye kadar boylanabilen, Temmuz’dan Aralık’a kadar sarı renkli çiçekler açan, çok yıllık yarı çalımsı bir bitkidir. Çiçekleri tek balına veya birleşik salkım şeklinde olup radyal (ışınsal) simetriye sahiptir. Yaprakları mızraksı veya ters mızraksı olup yaprak yüzeyinin yapışkan olmasını sağlayan kısa saplı salgı tüyleri ile kaplıdır. Yaprak kenarları testere dişi şeklinde tırtıklırdır. Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz’in batı kıyılarında doğal olarak yetişir. Antalya, Balıkesir, Manisa, Çanakkale, Kastamonu, Hatay, Zonguldak, Muğla ve İçel yaygın yetiştiği illerimiz arasındadır. İsrail, Avustralya, İtalya, İspanya ve Portekiz’de kültürü yapılmaktadır. İsrail’de bir firma sadece bu bitkiyi üretmekte ve bu bitkiden ürünler geliştirmektedir.
| |
|
19738 kez okundu
YorumlarZinebit 06/04/2020 16:58 Merhabalar zinebit olarak bildiğim bu bikiyil çay olarak kaynatıp içiyorum ve bazende sigara şeklinde sarıp içiyorum kokusu beni mest ediyor. Sinek yakalayın olarakta kullanılabilir . Misafir - Teşekkür 30/10/2019 10:29 Teşekkürler Nazım Bey, çok güzel bilgiler edindim. Teşekkürler. Misafir - altınbaşak otu 08/07/2017 12:56 Andızotu ile altınbaşak otu aynı otmudur. ben bugüne kadar bu otu altınbaşak otu olarak düşünmüştüm. Misafir - ilac 21/10/2016 22:30 Hersey guzel bu ot her yerde var onemli olan kullanim kilavuzu insanlar bunu nasil kullanacak Misafir - Andı otu 21/10/2016 19:09 Muhtesem bir duyarlılık örneği göstermiş ve paylaşımını da eksik etmemissiniz Nazım Bey. Misafir - |
_desf.jpg)
